De GBA wil dat de overheid het goede voorbeeld geeft!

Op 28 mei 2019 heeft de Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA) haar eerste financiële sanctie opgelegd sinds de inwerkingtreding van de AVG.

Veel waarnemers hadden verwacht dat de GBA haar pijlen zou richten op een van de digitale reuzen, die zoveel kritiek krijgen omdat ze weinig respect opbrengen voor onze gegevens. Er werd dan ook wild gefantaseerd over de kolossale bedragen van de boetes die onder de AVG kunnen worden opgelegd.

Al die speculaties werden echter de kop ingedrukt door twee klachten van gewone burgers, die het niet op prijs stelden dat hun burgemeester hen verkiezingsreclame stuurde als antwoord op een e-mail van hun architecte in het kader van een verkavelingswijziging. De GBA beschouwt de ‘reply’ van de burgemeester terecht als een duidelijke overtreding van het finaliteitsbeginsel, de basis van de bescherming van de persoonsgegevens.

De opgelegde boete bedraagt 2000 euro, aangezien de klagers slechts een beperkt nadeel hebben geleden.

Hoewel de boete bescheiden is, geeft ze de overheidswereld de essentiële boodschap dat niemand boven de wet staat:

"Dit geldt voor iedere verwerkingsverantwoordelijke en zeker ook voor de houder van een publiek mandaat zoals een burgemeester. De burger moet erop kunnen vertrouwen dat de gegevens die hij of zij aan de houder van een publiek mandaat toevertrouwt in de uitvoering van diens functie niet worden gebruikt voor andere doeleinden, in strijd met de wet. Daar komt bij dat het hier gaat om een gebruik voor persoonlijke doelen van de houder van dit mandaat. Van een burgemeester mag worden verwacht dat hij kennis heeft van de verplichtingen die de AVG meebrengt of zich daar naar behoren van gewist. Hierbij speelt mee dat aan de toepassing van de AGV aanzienlijke aandacht is besteed in publieke media. De Geschillenkamer meent dat een burgemeester een voorbeeldfunctie heeft wat betreft het naleven van de wet. De Geschillenkamer concludeert dat dit een ernstige inbreuk van de AVG oplevert”.

Deze sanctie is dus een krachtige bevestiging van de (uitgesproken) neiging van de AVG om de openbare sector een voorbeeldfunctie toe te schrijven. De kersverse GBA verwijst niet alleen uitdrukkelijk naar het principe van de voorbeeldigheid, maar heeft ook de overheid als eerste doelwit gekozen. Toeval of waarschuwing?

Naast de administratieve boete en de berisping van de burgemeester, heeft de Geschillenkamer tot slot ook de publicatie van de beslissing op haar website bevolen, met anonimisering van de persoonsgegevens.